Wat betekent de Miljoenennota voor je vaste lasten?

De Miljoenennota is het jaarlijkse overzicht van de rijksbegroting: hoeveel geld verwacht de overheid binnen te krijgen, waaraan wil zij het uitgeven, en welke lasten- en koopkrachtmaatregelen worden genomen. De Miljoenennota 2026 werd gepresenteerd op Prinsjesdag (16 september 2025).

Belangrijke aspecten dit jaar:
- Koopkrachtverbetering voor huishoudens, gemiddeld 1,3%
- Begrotingsdiscipline: het tekort (de uitgaven minus de inkomsten) wordt teruggebracht, staatsschuld onder controle houden.
- Geen grote wijzigingen: accijnskorting op benzine/diesel verlengd, belasting- en heffingswijzigingen, aanpassingen toeslagen en vaste lasten.

Wat betekenen deze veranderingen concreet voor vaste je lasten?
Vaste lasten zijn uitgaven die je maandelijks of jaarlijks moet betalen, vaak zonder dat je er makkelijk onderuit komt: huur/huurtoeslag of hypotheek, energie, water, verzekeringen, internet, verzekering zorg, gemeentelijke belastingen, vervoer etc.

Hieronder het inzicht hoe de Miljoenennota deze vaste lasten beïnvloedt:

• Huur / woonlasten: Voor huurders verandert er relatief weinig direct uit de Miljoenennota, behalve via huurtoeslagen en belastingregels. Voor eigenwoningbezitters kunnen stijgende energie- en onderhoudskosten een grotere rol spelen.

• Energie: Verlaging van de energiebelasting op stroom is positief. De energiebelasting op gas stijgt en de heffingskorting wordt iets lager. De netwerkkosten stijgen in 2026 met ca. € 25 per jaar. Per saldo gaan we enkele tientjes meer betalen. Echter hoeveel we echt meer of minder gaan betalen is niet duidelijk. De prijs van gas en stroom blijft afhankelijk van wereldmarkt. Huishoudens met zonnepanelen mogen in 2026 nog volledig salderen. Verder wordt een energiefonds opgetuigd om huishoudens te ondersteunen die moeite hebben met het betalen van de energierekening.

• Zorgverzekering / zorgkosten: De basispremie stijgt met ca. € 30, het eigen risico blijft (en wordt later verlaagd; maar pas vanaf 2027) en voor lagere inkomens is er extra zorgtoeslag. Deze kosten blijven een belangrijke vaste post.

• Verzekeringen: Niet veel nieuws in de Miljoenennota over overige verzekeringen, maar algemene kostenstijging (inflatie, arbeidskosten) slaat ook hier toe.

• Belastingheffing & toeslagen: Iemand met een gemiddeld inkomen zal profiteren van verhoging van de arbeidskorting, maar ervaart tegelijkertijd dat belastingschijven matig worden aangepast: betere koopkracht, maar zeer beperkt. Voor mensen met spaargeld of vermogen kan de box 3 verandering extra vaste last betekenen in de vorm van hogere vermogensbelasting.

• Brandstof en mobiliteit: De accijnskorting op benzine en diesel wordt verlengd tot 1 januari 2027. Goed nieuws dus voor automobilisten: minder extra stijgingen in brandstofkosten. Toch blijft de brandstofprijs ook afhankelijk van internationale olieprijzen.

Dus wie profiteert en wie niet?
Hoewel de Miljoenennota enkele goede maatregelen bevat, zijn er groepen die mogelijk minder profiteren of waar de vaste lasten stevig blijven drukken:

• Ouderen en gepensioneerden: zij krijgen (gemiddeld) een iets grotere koopkrachtstijging, maar hebben vaak al hogere vaste lasten (zorg, woning) en minder flexibiliteit om uitgaven te verlagen.

• Gezinnen met lage tot middeninkomen: ze profiteren van toeslagen en belastingkortingen, maar hun buffer voor onverwachte kosten (bijv. energie-, gezondheidskosten) is vaak klein. Stijgingen in energie en zorgkosten kunnen voor hen relatief zwaar wegen.

• Voor mensen met vermogen kunnen de box 3 vermogensheffingen voelbaar worden. Het heffingsvrije vermogen daaltr van €57.684 naar € 51.396 en het fictieve rendement stijgt van 5,88% naar 7,78%.

• Mensen met hoge consumptie van energie of veel autorijden zullen profiteren van de accijnskorting, maar blijven kwetsbaar voor prijsschommelingen van brandstof en energie.

Conclusie
De Miljoenennota 2026 bevat geen drastische veranderingen, maar wel een aantal maatregelen die huishoudens enigszins verlichting geven — vooral via specifieke belasting? en heffingswijzigingen, verlenging van accijnskorting, licht lagere energiebelasting en meer toeslagen. De stijging van de koopkracht is positief (ca. 1,3 %), maar niet zó groot dat alle stijgende vaste lasten en inflatie daarmee worden gecompenseerd.

Voor de meeste huishoudens betekent het: iets meer ademruimte, maar ook dat voorzichtigheid blijft geboden, vooral bij uitgaven die weinig flexibel zijn. Budgetplanning, besparen waar mogelijk en alert zijn op veranderingen in belasting, energie en zorgkosten blijven belangrijk.