Honderdduizenden zonne-installaties ondervinden uitval tijdens de zonnigste dagen

Het uitvallen van zonnepanelen komt steeds vaker voor op zonnige dagen doordat het elektriciteitsnet de overvloed aan groene stroom niet kan verwerken en de netspanning te hoog oploopt. Vorig jaar gaven ongeveer 200.000 zonne-installaties er regelmatig de brui aan, meer dan het dubbele van twee jaar geleden. Han Slootweg, directeur netstrategie bij netbeheerder Enexis, voorspelt dat het aantal installaties met uitval zal blijven stijgen.

De installaties schakelen uit wanneer de netspanning in de wijk hoger wordt dan 253 Volt, 10 procent boven de reguliere spanning van 230 Volt. Dit gebeurt uit veiligheidsoverwegingen om schade aan de omvormers te voorkomen of brandgevaar te vermijden.

Zonnepanelen leveren geen stroom meer zodra de omvormer uitvalt. Pas als de spanning in de wijk daalt, bijvoorbeeld omdat de zon minder fel schijnt of het elektriciteitsverbruik toeneemt, schakelen de omvormers weer in.

Vorig jaar ontvingen netbeheerders 15.000 klachten over te hoge spanning, wat leidde tot het uitvallen van zonnepanelen. Dit is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2021. Veel mensen met zonnepanelen realiseren zich niet dat hun installatie op de zonnigste momenten niet actief is, tenzij ze de opbrengst via de app controleren.

Problemen nemen toe door de toevoeging van 600.000 huizen met zonnepanelen in de afgelopen twee jaar. Momenteel wekken 2,6 miljoen woningen elektriciteit op via zonnepanelen. Hoe meer huizen in een straat of wijk zonnepanelen hebben, des te groter de kans op uitval door te hoge netspanning.

Han Slootweg waarschuwt dat het aantal installaties met uitval zal blijven toenemen. Het oplossen van storingen duurt bovendien langer, en het kan enkele zomers duren om problemen in de wijk te verhelpen.

Het aanpakken van het probleem is mogelijk door dikkere kabels in de grond te leggen of extra/zwaardere transformatorhuisjes te installeren. Het is echter niet voorspelbaar welke zonne-installaties en hoeveel ervan uitvallen in een bepaalde straat of wijk. De afstand tot een transformatorhuisje bepaalt mede de kans op uitval.

Er is geen financiële compensatie voor huishoudens met uitval, omdat het als 'overmacht' wordt beschouwd. Netbeheerders verzamelen gegevens van slimme meters om problemen aan te pakken en overwegen het net preventief te verzwaren.

Han Slootweg benadrukt dat de problemen geen reden zijn om af te zien van zonnepanelen. Het uitvaltijdperk is beperkt, en hoewel het verlies aan stroom te overzien is, is er geen financiële vergoeding voor de getroffen huishoudens. Hij moedigt ook aan om zonne-energie te gebruiken wanneer de zon schijnt om de uitval te beperken.