Wmo en afvalheffingen mokerslag voor gemeenten én huiseigenaar

De afgelopen jaren worden er veel meer taken overgeheveld vanuit de Rijksoverheid naar de gemeenten. Ook kampen veel gemeenten met een kostenstijging van bijvoorbeeld Wmo en jeugdzorg én zijn de kosten voor storten en verbranden van restafval per 1000 kilo €18,- duurder geworden.  Daarnaast moeten ze bezuinigen op personeel. Ze hebben nauwelijks mogelijkheden om deze tekorten op te vangen.

Dit alles gaat o.a. ten koste van de uitvoerbaarheid van de Wet WOZ en de waardebepaling van de WOZ-waarde. Deze toenemende kosten worden onder andere door middel van het heffen van belastingen gedekt. Nog nooit eerder steeg de afvalstofheffing (ruim 9,5%) zo hard. Gemeenten moeten meer betalen voor het storten en verbranden van restafval, omdat de overheid recycling wil bevorderen en berekenen dit door aan de inwoners. Zes gemeenten verhogen de heffing met meer dan 50 procent. Ook de onroerendezaakbelasting  en de waterschapsbelastingen stijgen in veel gemeenten.  Dit in combinatie met een gemiddelde stijgende WOZ-waarde van 6,6% zorgt ervoor dat de huizenbezitter dit in de portemonnee gaat voelen. 

Toenemende kosten gemeenten

• Gemeentelijke kosten gescheiden afvalinzameling is voor de gemeente per 1000 kilo €18,- duurder geworden
• Sommige gemeente maken gebruik van de nieuwe meetmethode (van inhoud m3 naar woonoppervlak)
• Kostenstijging WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning) 
• Tekorten Jeugdzorg

Gemeenten hebben nauwelijks mogelijkheden om deze werkdruk en kostenstijging op te vangen. De belastingen zoals onroerendezaakbelastingen en afvalstofheffingen gaan omhoog om enigzins de gaten te dichten. 

Moeilijk uitvoerbare wet WOZ

De complexiteit van de Wet WOZ is de laatste jaren toegenomen. De waarderingskamer* heeft een waarderinginstructie opgesteld om ervoor te zorgen dat de gemeenten de WOZ-bepaling zorgvuldig moeten uitvoeren. Bij de uitvoering van de WOZ-activiteiten is sprake van een steeds grotere diversiteit aan werkzaamheden. Dan kun je denken aan het bijhouden van de Basisregistratie adressen en gebouwen en Basisregistratie Grootschalige Topografie en de integratie van verschillende systemen. De gemeente - of het samenwerkingsverband dat verantwoordelijk is voor de WOZ-bepaling - moet rekening houden met: Marktanalyse van de woningen, systeembeheer en een beoordelingsprotocol.

Sinds de invoering van de Wet WOZ in 1995 is het gebruik van de WOZ-waarde sterk toegenomen. Naast de onroerendezaakbelasting, het eigenwoningforfait en de waterschapsbelasting, wordt de WOZ-waarde nu bijvoorbeeld ook gebruikt bij de erf- en schenkbelasting en voor de vennootschapsbelasting. Gezien het groeiende maatschappelijke gebruik van WOZ-taxaties is het steeds belangrijker dat de WOZ-waarden juist zijn, aansluiten op de daadwerkelijke marktwaarde (transactieprijzen) en dat er geen sprake is van systematische over- of onderwaardering.

Veel gemeenten hebben oppervlakten of bouwjaren verkeerd, of weten niet of er een dakkapel of garage aanwezig is. Ook gegevens over de kwaliteit van de buurt of het onderhoud van woningen ontbreken. Dit is belangrijk om in te schatten hoeveel een huis waard is. Ook in de communicatie gaat het vaak mis. In de grote steden - Amsterdam, Rotterdam en Utrecht - gaat ook niet alles goed. Zo heeft Amsterdam vaker problemen met het taxeren van bedrijfspanden. Rotterdam had ook moeite met het taxeren van woningen. Ook de WOZ-taxatie in Utrecht kan worden verbeterd.

*De waarderingskamer controleert op adequate toepassing van interne-beheersingsinstrumenten van de Wet WOZ.