Wanneer is een warmtepomp geschikt voor je woning?

‌Woningeigenaren worden gestimuleerd om hun huis te verduurzamen zodat ze minder afhankelijk van gas zijn. De overheid streeft ernaar om heel Nederland in 2050 op hernieuwbare energie te laten draaien en ons land klimaatneutraal te maken. Een ambitieus plan en daarom wordt de warmtepomp geplugd. Deze oplossing is echter niet voor elke woning geschikt. We maakten een handige checklist waarmee je kunt controleren of de aanschaf van een warmtepomp loont voor jou.

De checklist bestaat uit tien vragen. Aan de hand van de antwoorden kun je ontdekken of een warmtepomp wat voor jou is. Een warmtepomp onttrekt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater waarmee je de woning en de tapwatervoorziening verwarmt. Hierdoor daalt je gasverbruik flink, verduurzaam je jouw woning en ben je niet afhankelijk van vervuilend gas. Om de aanschaf van zo'n systeem te stimuleren, verplicht het kabinet per 2026 de aankoop van een hybride warmtepomp wanneer je cv-installatie dat jaar de geest geeft - of reparatie nodig heeft.

De voordelen van een warmtepomp zijn duidelijk. Je ontziet het milieu en drukt je gasverbruik aanzienlijk. Toch is een warmtepomp niet altijd de beste oplossing. Er komt heel wat bij kijken voordat de installatie van zo’n systeem je wat oplevert. Deze checklist geeft inzicht.

Een warmtepomp plaatsen, heeft enkel zin als je woning goed geïsoleerd is. Als je huis de warmte niet binnen kan houden, sla je de plank mis door zo’n systeem te plaatsen. Het succes van een warmtepomp staat of valt met isolatie. Onderzoek in hoeverre jouw woning geïsoleerd is en waar eventueel nog verbetering te behalen valt. Heb je bijvoorbeeld vloerisolatie, spouwmuurisolatie en dakisolatie?

Het bouwjaar van je woning vertelt vaak een aantal dingen over de isolatie van je huis. Oudere woningen zijn vaak minder goed geïsoleerd dan nieuwbouwwoningen. Ook kan het bijvoorbeeld zo zijn dat je woning goed geïsoleerd is, maar dat er traditionele radiatoren in de woning zijn. Deze verouderde systemen moeten eerst vervangen worden voordat je van het gas af kunt. Dit geldt voor de meeste woningen die voor 2005 gebouwd zijn.

Woningen vanaf 2005 zijn meestal geschikt voor full-electric warmtepompen en kunnen volledig van het gas af. Huizen die na 1991 gebouwd zijn, lenen zich vaak voor een (hybride) warmtepomp. Wanneer je woning na 1978 gebouwd is, is de kans groot dat de spouwmuren (minimaal) geïsoleerd zijn. Ook zijn de daken al gedaan. Deze woningen kunnen soms geschikt gemaakt worden voor een warmtepomp. Huizen die voor 1978 gebouwd zijn, zijn vaak niet afdoende geïsoleerd. Daarom moet je dat goed controleren wanneer je de plaatsing van een  warmtepomp overweegt.  Het dak, de vloer, de muur én het glas moeten geïsoleerd zijn om met een warmtepomp te kunnen verwarmen.

Sommige warmtepompen nemen veel ruimte in beslag. De omvang van een hybride warmtepomp valt echter mee en is kleiner dan een cv-ketel. Het is belangrijk dat deze naast of in de buurt van de cv-ketel geplaatst kan worden. Een volledig elektrische warmtepomp is veel groter en heeft het formaat van een grote koelkast (afhankelijk van de inhoud).

Sommige typen warmtepompen maken gebruik van een tweede unit die buiten wordt geplaatst. Daarom is het van belang om te checken of je genoeg buitenruimte hebt. Dit kan zowel op het dak als op het balkon. Het is ook mogelijk om de unit op de buitengevel te plaatsen maar dit kan trillingen opleveren.

Het huidige verwarmingssysteem in je woning is van groot belang bij de vraag of je woning geschikt is voor een warmtepomp. Een warmtepomp verwarmt het water op 55 graden. Dit ligt lager dan bijvoorbeeld traditionele radiatoren, die verwarmen tussen de 63 en 80 graden. Vloerverwarming leent zich het beste voor plaatsing van een  warmtepomp. Luchtverwarming en convectorputten zijn meestal niet geschikt voor warmtepompen. Ook sommige traditionele radiatoren matchen slecht met warmtepompen. Ga dus op onderzoek uit.

Als je een relatief nieuwe cv-ketel hebt, is deze meestal te combineren met een hybride warmtepomp. Het is heel belangrijk dat je cv-ketel niet te oud is en in goede staat verkeert. Is je systeem tussen de negen en twaalf jaar dan is het verstandig om even te wachten met het nemen van een warmtepomp. Wanneer je installatie ouder dan twaalf jaar is, wordt het tijd om je cv-ketel te vervangen. Dit is een goed moment om over te stappen naar een warmtepomp.

Liggen de kosten voor een warmtepomp binnen jouw investeringscapaciteit? Een warmtepomp kost tussen de 6.500 en 19.500 euro afhankelijk van het type pomp en de grootte van de woning. Het duurt circa  acht tot tien jaar om je investering terug te verdienen. Daarna profiteer je alleen nog maar van lagere energiekosten.

Hoe meer mensen in huis wonen, hoe meer energie men verbruikt. Als je alleen woont, haal je de investering in een warmtepomp er een stuk langzamer uit. In sommige gevallen levert dat niet genoeg rendement op waardoor de aanschaf van een warmtepomp niet direct voordelig is. Daarnaast heeft het aantal personen invloed op de inhoud van de boiler.  Bij groot verbruik zal ook de warmtepomp groter zijn.

Heb je vaak opvliegers en zet je de verwarming ineens heel hoog of laag? Dan is een warmtepomp misschien niet het juiste verwarmingssysteem voor jou. Een warmtepomp houdt de temperatuur constant. Snel wisselen in temperatuur kost het systeem veel moeite waardoor het energieverbruik stijgt.

Een warmtepomp zorgt voor gelijkmatige woningverwarming. Een goed ventilatiesysteem is daarbij van groot belang. Hoe zit dat eigenlijk in jouw huis? Bij mechanische ventilatie wordt er een apparaat gebruikt dat constant lucht en warmte van binnen naar buiten verplaatst. Dit systeem verbruikt veel stroom en is daarom niet bevorderlijk voor het energielabel. Bij gebalanceerde ventilatie gaan apparaten slimmer om met de stroom. Als de lucht gefilterd moet worden, voelt het apparaat zelf aan of de warmte in de woning behouden moet blijven. Dit gebeurt door het filter dat in het apparaat zit.

Dit tiende aandachtspunt heeft veel raakvlakken met isolatie. Hebben alle bewegende delen van je kozijnen bijvoorbeeld tochtstrips? Beschikt je deur over een borsteltje aan de onderkant? Sluiten de kozijnen bij de buitenmuur goed aan of moet er een kitrand geplaatst worden?

Wanneer je deze checklist doorlopen hebt, kun je alvast een inschatting maken of een warmtepomp geschikt is voor jouw woning. Twijfel je nog of wil je graag kijken wat er meer mogelijk is op het gebied van woningverduurzaming? Neem dan contact op met onze klantenservice.