Ervaringsdeskundige aan het woord: Wat levert woningverduurzaming nu precies op?

‌

Je hoort het verkopers vaak zeggen: ‘Ik heb ‘m zelf ook hoor’. Voordat we écht goed advies kunnen geven over woningverduurzaming moeten we eerst het zelf ondervinden. Onze directeur Dirk-Jan Wolfert nam de proef op de som en begon in 2019 met het verduurzamen van zijn woning. Inmiddels zijn de werkzaamheden ongeveer anderhalf jaar afgerond. Hoog tijd voor een terugblik en het antwoord op de vraag wat woningverduurzaming nu écht oplevert!

Het verduurzamen van je woning kan veel geld kosten. Vooral als je een ouder huis hebt en volledig van het gas af wil om je woning energieneutraal te maken. Volgens het Planbureau voor de leefomgeving (PBL) moet een gemiddeld huishouden met energielabel D ongeveer 35.000 euro investeren om de woning energieneutraal te maken. Daarmee wordt 50 euro per maand bespaard op de energielasten. Dat betekent dus dat de investering pas na tientallen jaren is terugverdiend.

Duurzaamheid is erg belangrijk voor de directeur van de Vastelastenbond en daarom verkende hij de mogelijkheden: “Twee jaar geleden verhuisde ik met mijn gezin naar een vrijstaande jaren 70 woning. Toen de eerste winter voorbij was en wij de energierekening zagen, schrokken we ons een hoedje. Vooral het gasverbruik was gigantisch! We beschikken over een heteluchtverwarming, een gasboiler voor warm water en dachten dat ons huis redelijk geïsoleerd was. Er was echter nog veel ruimte voor verbetering dus tijd voor actie!"

Wolfert wilde zijn woning energiezuiniger maken en besloot dat spouwmuurisolatie een goede, eerste stap zou zijn. Het liep anders. “Deze isolatiemethode vraagt om een relatief lage investering waarvan het effect groot is. In onze situatie waren er nogal wat muren die warmteverlies hebben en daarom lieten we een isolatiebedrijf een endoscopisch onderzoek uitvoeren. Tijdens zo'n onderzoek boren ze een gat in de muur en kijken ze met een camera naar de staat van de spouw. Helaas bleek er al (oude) isolatie in de muren te zitten. Dat was wel even balen, want op dat vlak viel dus geen voordeel meer te behalen.”

Waar wel voordeel te behalen was, was bij de vloer omdat deze niet geïsoleerd was waardoor veel warmte verloren ging. Vloerisolatie zorgt ervoor dat er minder warmte verloren gaat zodat de vloer meteen warmer aanvoelt. “We hebben ervoor gekozen om dit direct in gang te zetten zodat we voor de winter klaar waren en er direct profijt van hebben. Daarnaast hebben we ook het dak aan de binnenkant geïsoleerd met PIR-platen. Het dakoppervlak is groot en door het isoleren blijft de warmte beter in de woning. Ook dit proces is direct in gang gezet. Door te kiezen voor twee soorten isolatie, kan subsidie aangevraagd worden wat een aanzienlijke besparing oplevert.”

De isolerende maatregelen hebben veel opgeleverd. “Wanner je de jaarafrekening gaat vergelijken met de situatie voor de isolatiewerkzaamheden merk je verschil. Het gasverbruik is sterk afhankelijk van het weer en dat verandert dus constant. Het is niet zo dat je elk jaar met een strenge winter of tropische zomer te maken hebt. Ik merk wel dat het isoleren nut had. Bij de eindafrekening had ik een verbruik van 1.900 kuub, terwijl ik het jaar ervoor 3.178 kuub verbruikte.”

Het vervangen van glas kan ook een energiebesparend effect hebben, maar daar koos Wolfert niet voor omdat hij al over dubbel glas beschikte. “Daarnaast moeten bij vervanging dan ook alle kozijnen geschilderd worden wat nu nog niet nodig is. We wachten met het vervangen van glas totdat het buitenschilderwerk weer aan de beurt is. Dat is praktischer. Waar we wel voor kozen, is de plaatsing van zonnepanelen. Afgelopen voorjaar hebben wij zonnepanelen op ons dak gelegd. Ongelofelijk wat dat qua energie oplevert! Ook als het bewolkt is, werken de panelen prima.”

De plaatsing van de panelen heeft veel financieel voordeel opgeleverd. “De installatie van zonnepanelen heeft mij op jaarbasis 6.000 kilowatt uur aan energie opgeleverd. Dat komt neer op een bedrag van circa 1.410 euro. Ik heb een app waarin ik direct kan zien hoeveel zonne-uur aan energie ik dagelijks, maandelijks en jaarlijks opwek. Op dit tempo verdien ik in ongeveer vier jaar de aanschafwaarde terug. De levensduur van zonnepanelen is ongeveer 25 jaar, dus de komende jaren zit ik wel goed!”

Voor de installatie van zonnepanelen en de isolatiewerkzaamheden vroeg Wolfert een duurzaamheidslening aan. “De besparing op de energiekosten is hoger dan de aflossing en rente (1,6%). Je hoeft niet te investeren en kunt direct besparen! Daarnaast krijg je subsidie op isolatiemaatregelen en bij de zonnepanelen kun je de BTW terugvragen. Bij zonnepanelen maak je gebruik van de salderingsregeling. Dat houdt in dat de stroom die je opwekt, verrekend mag worden met de stroom die je afneemt. Dit houdt financieel in dat een KWh ca. € 0,23 oplevert in plaats van € 0,06 (kale prijs van een KWh). Door het salderen verdien je de zonnepanelen snel terug. Dit is een vorm van subsidie en de overheid gebruikt dit instrument om zonnepanelen te stimuleren.”

De uitgevoerde werkzaamheden leverden direct resultaat op. “We hebben het nu veel warmer in onze woning door de vloerisolatie. Ik werd helemaal gek van de koude stenen vloer. Het scheelt stookkosten en het levert meer woongenot op. Door de isolatie en zonnepanelen hebben wij een nieuwe energielabel aangevraagd en gingen wij van energielabel E energielabel B. Die grote stijging van het energielabel komt door de combinatie van isolatie en de 22 geplaatste zonnepanelen.”

Het effect van de maatregelen heeft Wolfert enigszins verbaasd: “Ik had niet verwacht dat isolatie zo’n groot verschil zou maken. Voortaan loop ik weer op blote voeten door het huis zonder het koud te hebben. De vloer is ruim 6 graden warmer! De laatste stap is de gasboiler vervangen door een heteluchtboiler. Deze werkt op stroom en haalt warmte uit de lucht om water te verwarmen. Mijn doel is om energieneutraal te wonen. Dat is nog niet gelukt maar ik heb wel een aantal stappen gezet qua comfort en kosten. De investeringen heb ik binnen 5 jaar terugverdiend en door de duurzaamheidslening hoef ik niks voor te financieren.”

Jarenlang is er vanuit de overheid geen aandacht geweest voor duurzaamheid maar daar is de laatste jaren verandering ingekomen. Helemaal van het gas af en energieneutraal wonen, is een enorme stap voor de meeste mensen verduidelijkt Wolfert: “Daarnaast zijn de daarbij horende investeringen vaak erg duur. Die laatste stappen kosten het meeste terwijl ze juist het minste opleveren. Dat geldt ook voor mij. Als ik van het gas af wil, moet ik vloerverwarming aanleggen en een warmtepomp aanschaffen. Daarnaast moet de huidige vloer eruit en moet er een nieuwe vloer komen op 2 verdiepingen. Bovendien zal de woning nog beter geïsoleerd moeten worden. Al met al een dure klus met een beperkt rendement. Daarom ga ik eerst even genieten van de grote stappen die ik heb gezet.”

Wolfert denkt ondertussen wel na over andere maatregelen.  “Na-na-isolatie vind ik een aantrekkelijk idee en dat biedt Isolatie Centraal aan. De Vastelastenbond heeft sinds kort een samenwerkingsverband met deze partij afgesloten. Mijn woning komt uit 1977 en is voorzien van glaswol. Er is dus al sprake van isolatie, maar volgens onze nieuwe partner kan er nóg beter geïsoleerd worden met deze techniek. Ik ben erg benieuwd en neem graag de proef op de som.”

Dit verduurzamingsverhaal klinkt bijna te mooi om waar te zijn! Zitten er dan geen addertjes onder het gras? “Nee, absoluut niet. Als ik een nadeel zou moeten opsommen dan is het enige dat ik kan bedenken dat de subsidieaanvraag onnodig moeilijk was. Om subsidie aan te vragen, moet je minimaal twee duurzame maatregelen indienen. Vanwege dit minimumaantal is het voor een aantal mensen niet aantrekkelijk om een voorfinanciering aan te vragen, omdat de kosten oplopen. In eerste instantie wilde ik slechts twee maateregelen doorvoeren en het jaar erop een derde invoeren. Vanwege de subsidieregeling kon dat niet, omdat ik dan geen subsidie op de derde maatregel – de vervanging van een gasboiler voor een warmtepompboiler – zou krijgen.”

Een ander punt dat aandacht verdient volgens Wolfert is de tijd die de financiering in beslag neemt: “Het duurt wel erg lang voordat je je geld van de voorfinanciering terugkrijgt. Voor mensen met een krap budget is het geen aantrekkelijk idee om maanden te moeten wachten op hun geld. Hopelijk komt hier verandering in.”