Klantvraag: Kun je je huis verwarmen met een airco?

‌

De klantenservice van de Vastelastenbond krijgt veel vragen over energiebesparing. Zo vroeg een klant laatst of het mogelijk is om de energiekosten te drukken door zijn woning te verwarmen met zijn airco. Een interessante vraag die we graag beantwoorden! In dit blog lees je alles over de mogelijkheden van airco’s met betrekking tot verwarmen.

De binnenunits van een airco zuigen lucht uit de woning aan, filteren die lucht, en blazen hem dan weer (al dan niet verwarmd of gekoeld) de ruimte in. Met een moderne airco kun je een woning verwarmen. Wanneer je dat in het  najaar en voorjaar doet, kun je je energierekening verlagen. Een moderne airco gebruiken om je woning te verwarmen, is goedkoper dan wanneer je dat met een gasgestookte cv-ketel doet. Er zitten wel een paar nadelen aan het verwarmen van je huis met een airco.

Een moderne airco (ook wel een lucht-lucht-warmtepomp genoemd) kan heel energie-efficiënt verwarmen. De efficiëntie van deze systemen meet men volgens de Europese norm EN14825 en wordt uitgedrukt in de Seasonal Coëfficient of Performance (SCOP). De SCOP van moderne airco’s in een gemiddeld klimaat – waartoe Nederland behoort -  ligt meestal boven de 4. Een SCOP van 4 betekent dat je over een heel stookseizoen gemeten met 1 kWu elektriciteit, 4 kWu warmte produceert (dat is een rendement van 400 procent).
 

Een nadeel van woningverwarming met een airco is dat wanneer de lucht uit de airco onvoldoende warm is, dit op plaatsen in de ruimte kan aanvoelen als tocht. Dat gaat ten koste van het wooncomfort. Daarnaast kan een airco niet continu verwarmen. Wanneer het buiten min 7 graden Celsisus – of kouder –  wordt, moet de condensor van de airco ontdooien. Tijdens het ontdooien verwarmt de airco de ruimte dus niet. Hoe lang het ontdooien duurt, hangt af van het type airco. Sommige systemen ontdooien in 4 minuten terwijl andere types er 10 minuten of langer over doen. De frequentie van ontdooien is afhankelijk van temperatuur en luchtvochtigheid en kan tot wel 2 keer per uur plaatsvinden.

Bij ongeveer 40 procent van het Nederlandse stookseizoen is de buitentemperatuur 7 graden of lager. Dat betekent dus dat je airco gedurende de ontdooi-cyclus niet verwarmt. Dit gaat dus ten koste van het wooncomfort. Als bij de betreffende airco de binnenunit ook nog lucht blijft blazen, voelt het binnen echt onaangenaam aan.

Ook een lucht-water warmtepomp moet bij deze koude buitentemperaturen ontdooien. Tussen de lucht-water warmtepomp en de centrale verwarming zit altijd een buffervat met warm water. Als dat buffervat goed is gedimensioneerd, merkt de centrale verwarming niets van de ontdooi-cyclus van de warmtepomp en blijft die gewoon verwarmen uit het buffervat. Dat betekent dus dat er geen verlies van wooncomfort is. Er zijn ook airco's met een ingebouwd thermische buffer. Deze airco’s kunnen (tot op zekere hoogte) verwarmde lucht blijven blazen gedurende de ontdooi-cyclus.

Een ander punt waarop je moet letten als je een airco wilt gebruiken, is het geluidsniveau. Er zijn stille en minder stille airco’s op de markt en dat is iets om rekening mee te houden als je de aanschaf van zo’n systeem overweegt. Let zeker ook op het geluid van de buitenunits. Die zijn minder stil dan de binnenunits. Als die in de buurt van een (open) raam staan en veel herrie maken, kun je veel last van hebben. En niet alleen  jij maar je buren ook! Dat zijn zeker aandachtspunten.

Wanneer men in Nederland een airco koopt om de woning te koelen, wordt meestal maar een deel van de woning gekoeld. Vaak gaat het om een vertrek. Daarnaast is de periode van koelen in Nederland kort en duurt dit vaak niet meer dan 4 weken. Het stookseizoen daarentegen duurt 7 maanden. Van oktober tot begin mei. In die periode willen de meeste mensen de hele woning verwarmen. In de meeste Nederlandse woningen is dan ook elke ruimte verwarmd.

Wanneer jij je hele woning wil verwarmen met airco’s moet je verschillende systemen installeren. Als je elke ruimte gaat verwarmen, heb je in elk vertrek 1 of meer binnenunits nodig. Die moeten op een goede plaats aan de muur of het plafond komen om de warmte goed te verspreiden. Je hebt daarvoor 1 of meer buitenunits nodig en de kunst is om goed op te letten dat de locaties waar je deze plaatst geen geluidshinder veroorzaken.
 

Het belangrijkste component in een airco is de compressor. Dit systeem slijt elke keer als hij moet starten. Dus hoe vaker je compressor moet opstarten, des te sneller je airco kapot gaat. Normaal gesproken wordt een airco in Nederland beperkt gebruikt – slechts 4 weken – en slechts alleen om een woning te koelen. Wanneer je de airco ook gebruikt om te verwarmen, is dit systeem veel langer in gebruik. Dan spreek je over 6 a 7 maanden. De compressor zal dan veel sneller slijten.

Je kunt dit vergelijken met een lucht-water warmtepomp. Ook die moet in het Nederlandse klimaat 7 maanden per jaar werken. Er is echter één groot verschil. De lucht-water warmtepomp wordt altijd in combinatie met een (groot) buffervat gebruikt. Dit buffervat zorgt ervoor dat de lucht-water warmtepomp zo lang mogelijk blijft draaien. Daardoor worden het aantal compressor starts beperkt. Een airco heeft geen groot thermisch buffer. Het aantal start-stops ligt over een stookseizoen genomen veel hoger dan bij een lucht-water warmtepomp. Er is dus sprake van een snellere slijtage.

Een moderne airco gebruiken om je woning te verwarmen, is goedkoper dan wanneer je dat met een gasgestookte cv-ketel doet. Dat is goed nieuws. Je kunt airco’s gebruiken om je woning te verwarmen maar dat vraagt om een omschakeling. Wanneer je voor airco’s kiest om je woning te verwarmen, betekent dit dat je geen centrale verwarmingsystemen meer gebruikt en voor een nieuwe manier van woningverwarming kiest.

Je moet dus een nieuw, vaak decentraal systeem, van verschillende airco’s installeren. Dat vraagt om een forse investering. Wanneer je airco’s wilt gebruiken om je woning te koelen en verwarmen, moet je goed nadenken over de aanschaf ervan. Ontdooit deze snel en wat betekent dit voor het wooncomfort? Je kunt het beste voor zo stil mogelijke systemen kiezen en een goed onderhoudsplan laten opstellen.