Splitsing nog voor de zomer een feit, 'energiebedrijven hebben hun kans verspeeld'

De energiebedrijven moeten toch splitsen. Nog voor de zomer komt er een koninklijk besluit dat dit eist. Met die verrassende mededeling kwam minister van Economische Zaken, Maria van der Hoeven, dinsdagavond zonder enige vorm van discussie in een overleg met de Tweede Kamer. Die reageerde blij verrast op de helderheid van Van der Hoeven.In het najaar van 2006 stelde de Eerste Kamer de afsplitsing van de transportnetten van het commerciële deel van de energiebedrijven onverwachts uit. De Wet onafhankelijk netbeheer (WON), zoals de splitsingswet officiëel heet, werd aangenomen, maar wel mét een motie die stelde de splitsing nog niet uit te voeren.Dat zou pas moeten als óf Europese regelgeving dat vereist, óf als "het publiek en onafhankelijk netbeheer in gevaar komt". Over wanneer dat laatste het geval zou zijn bestond echter onduidelijkheid. In de motie stonden enkel wat voorbeelden, zoals het verrichten van buitenlandse activiteiten door de energiebedrijven of het aangaan van grensoverschrijdende allianties. Het overleg van dinsdag moest de criteria duidelijk maken.Tja, zeiden de energiespecialisten van de Tweede Kamerfracties, vindt de minister eigenlijk niet dat allang aan de motie is voldaan? Voorbeelden genoeg: Delta's overname van het Vlaamse Indaver is toch aan te merken als een grensoverschrijdende alliantie, Nuon en Essent zijn beide actief in het buitenland en winden er bovendien geen doekjes om dat de voorgenomen fusie is gestoeld op internationale ambities.Ja, zei de minister daarop, dat ben ik met u eens. De motie was volgens haar "klip en klaar", en haar politieke oordeel was dan ook dat splitsing onvermijdelijk is. Vooral Delta's overname van Indaver werd aangemerkt als reden om tot splitsing over te gaan, maar ook dat "drie van de vier" grote energiebedrijven in Nederland "de grenzen van de motie hebben opgezocht". Omdat er geen mogelijkheid bestaat om gedifferentieerd te splitsen, betekent dat als één bedrijf gesplitst moet worden, ze allemaal gesplitst moeten worden. En dat gaat Van der Hoeven nu dus voor de zomer doen.Waarom eigenlijk nog wachten? De minister van Economische Zaken heeft met twee Kamers te maken, is haar uitleg. Ze wil de Eerste Kamer niet passeren. De DTE toetst momenteel de overname door Delta van Indaver aan de motie van de Eerste Kamer. Die rapportage zal aan beide Kamers worden voorgelegd, waarna de minister haar politieke besluit zal nemen. Het moet wel heel raar lopen wil dat niet luiden: splitsen. De minister wil snel handelen en zegde de Tweede Kamer toe dat het voor de zomer allemaal rond moet zijn.De verantwoordelijkheid voor de nu voorgenomen splitsing ligt volgens de politici bij de bedrijven zelf. De Eerste Kamer was afgelopen najaar ook voor splitsing, zo luidde de lezing, maar wilde de bedrijven nog één kans geven hun netten de behouden. Door de grenzen van de wet op te zoeken hebben de bedrijven hun kans nu verspeeld.De volksvertegenwoordigers waren erg in hun nopjes met de heldere antwoorden van de minister. Ferd Crone (PVDA) prees na afloop de "harde lijn" van de minister, terwijl hij memoreerde dat het op de kop af zes jaar geleden was dat de Kamer een motie aannam waarin om "waarborgen" werd gevraagd voor de privatisering van de energiebedrijven. Waarborgen die de splitsing moesten garanderen.Met Crone, die zich van tevoren nog wel had afgevraagd of de minister niet naar hartelust zou gaan polderen, waren ook Jos Hessels (CDA), Kees Vendrik (Groenlinks) en Halbe Zijlstra (VVD) "verheugd". SP-er Paulus Jansen noemde Van der Hoeven "lekker recht voor z'n raap". De energiespecialisten vonden aan het einde van het debat een krachtige uitspraak van de Kamer niet nodig, omdat die niets meer zou toevoegen.Copyright©, Energeia, 2007